Ken jij de Shaky Isles? Dat zijn de eilanden die tezamen Nieuw-Zeeland heten. Deze bijnaam is er niet voor niet voor niets. Nieuw-Zeeland is geologisch gezien een jong, onstuimig land wat nog regelmatig groeistuipen vertoont. Aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en alle verschijnselen die daar bij horen, zijn hier aan de orde van de dag.
De oorzaak voor dit onrustige gedrag moet gezocht worden in de ligging van Nieuw-Zeeland op de tektonische platen van de aarde. Grofweg gezegd kun je stellen dat de linkerhelft van het land op de Indo-Australische plaat ligt en de rechterhelft op de Pacifische plaat. De scheidslijn tussen deze twee enorme platen loopt van het noordoosten van het land naar het zuidwesten. Deze lijn is de oorzaak van de vele vulkaanuitbarstingen en aardbevingen in de geschiedenis van Nieuw-Zeeland.
De tektonische platen van de aarde liggen namelijk niet stil, ze bewegen langs elkaar heen of botsen tegen elkaar aan. Hier in Nieuw-Zeeland gebeurt het allebei tegelijk. De Indo-Australische plaat doet zijn best om over de Pacifische plaat heen te kruipen en in het zuiden schuren ze ook nog lekker tegen elkaar aan. Dit is de oorzaak van de beruchte Alpine Fault, een enorme breuklijn in het gesteente van de aarde. Langs deze grens vinden dan ook de meeste aardbevingen plaats.
In Nieuw-Zeeland schudt de aarde jaarlijks duizenden keren. Het overgrote deel van deze seismische activiteit wordt niet door mensen gevoeld. Maar gemiddeld 1 keer per jaar komt er ergens in het land een aardbeving voor met een magnitude van 6 op de schaal van Richter, 1 keer per tien jaar eentje met een magnitude van 7 en eens per eeuw vindt er een vernietigende aardbeving plaats met de kracht van 8 op Richter's schaal.
Gelukkig zijn aardbevingen over het algemeen niet erg verwoestend in Nieuw-Zeeland. De meeste schokken vinden plaats in onbewoond of dunbevolkt gebied, maar zo af en toe haalt Moeder Natuur even flink uit. Zoals op 3 februari 1931, toen een aardbeving met de kracht van 7.9 de stad Napier in het zuidoosten van het Noordereiland met de grond gelijk maakte. Er kwamen die dag 256 mensen om het leven.
Nog niet zo lang geleden waren er zware aardbevingen in Hawke's Bay (1987) en in de Buller regio, Nelson (1968).
Ondertussen waarschuwen geologen dat de spanning in de Alpine Fault zich weer flink aan het opladen is en dat het een kwestie van tijd is tot de volgende grote aardbeving zich manifesteert.
Nu snap je waarom zoveel huizen in Nieuw-Zeeland van hout en weatherboard gebouwd zijn en een golfijzeren dak hebben in plaats van beton en baksteen en een dak met pannen. Het heeft dus ook met de onstabiele grond te maken. Geloof me, je zit echt liever in een houten huis wanneer de aarde zich begint te roeren, dan in een stenen huis met pannen op het dak die alle kanten op vliegen.
De nogal onstabiele aard van de Nieuw-Zeelandse bodem heeft niet alleen ellende en rampspoed veroorzaakt. De geologie van dit land staat natuurlijk ook bekend om zijn adembenemend mooie landschappen. Doordat de twee grote tektonische platen tegen elkaar botsen zijn de Southern Alps en de andere gebergteketens opgestuwd. Het vulkanisme op het Noordereiland heeft prachtige gebieden gecreëerd zoals Tongariro national Park, Mount Taranaki en het indrukwekkende White Island. Bezoekers kunnen zich verwonderen over allerlei geothermische verschijnselen in de parken rondom Rotorua. Men kan er een geneeskrachtig warm bad nemen in een van de vele natuurlijke warme bronnen in het land.
Ook een aantal meren en natuurlijke havens hebben een vulkanisch verleden, zoals Lake Taupo in het hart van het Noordereiland. Dit meer is eigenlijk een enorme ondergelopen vulkaankrater. Zo'n 300 000 jaar geleden barstte een vulkaan in dit gebied uit met zo'n verwoestende kracht, dat het tot op de dag van vandaag bekend staat als een van de krachtigste explosies in de laatste miljoen jaar. In het jaar 181 barstte Lake Taupo nogmaals uit, een explosie die zelfs door de Chinezen en Romeinen opgemerkt werd!
Vandaag de dag ligt het meer er vredig en stil bij, maar deze rust is maar schijn, Lake Taupo is de potentieel vernietigendste vulkaan van Nieuw-Zeeland. Verder zijn ook de lieflijke baaien van het Bank's Peninsula, Lyttelton Harbour en Akoroa vulkanisch van oorsprong en niet te vergeten de regio van Auckland. Deze stad is zo'n beetje gebouwd op uitgedoofde (laten we het hopen!) vulkanen.
Veel bezoekers van Nieuw-Zeeland trekken in de winter naar het hart van het Noorder-Eiland om te skiën op de rand van de vulkaan. De beroemde Whakapapa skigebieden liggen namelijk op de flanken van Mount Ruapehu, een van de actiefste vulkanen in het land. Meestal is de berg rustig, maar zo af en toe wordt het ski-seizoen verstoord door nukken van deze vulkaan.
Tijdens het seizoen 1995-1996 werden de toeristen opgeschrikt door een serie uitbarstingen die behalve lavastromen ook modderstromen tot gevolg hadden, doordat de sneeuw in een razend tempo begon te smelten. Vulkanen met een sneeuwkap zijn natuurlijk extra gevaarlijk als ze uitbarsten en lahars (modderstromen) komen dan ook regelmatig voor in de vulkanische gebieden van Nieuw-zeeland.
Tja, vulkanen, aardbevingen, landverschuivingen en lahars; het hoort gewoon bij dit land en het doet je beseffen dat moeder Natuur ook af en toe humeurig en onvoorspelbaar kan zijn. De Kiwi's hebben er mee leren leven en voor emigranten zoals ik, die uit een plat, kalm land komen kan het af en toe even schrikken zijn, maar het maakt mijn respect voor dit prachtige, boeiende land alleen maar groter.
