Na een lange reis vanaf de Haiwaiki-eilanden in de Grote Oceaan kwamen de Maori aan in Aotearoa: Nieuw-Zeeland. Duizend jaar geleden zetten ze daar voet aan wal. Met respect voor de natuur zetten ze hun bijzondere leefstijl voort, waarin dans en zang een grote rol speelden. Zo bewogen ze op de geluiden van vogels en vertelden ze mythes en legendes door te zingen. En de vijand? Die verjaagden ze met een indrukwekkende oorlogsdans: de haka.
Hoewel de Maori-cultuur is veranderd in de afgelopen honderden jaren, zijn veel tradities weer opgepakt door de nieuwe generatie van Nieuw-Zeeland. En gelukkig maar! Want zo geniet jij tijdens je rondreis door Nieuw-Zeeland van hun handgemaakte kunst, dans je mee op de haka en hoor je de mooiste mythes en legendes. En om je alvast wat kennis mee te geven, hebben wij vier Maori-tradities op een rijtje gezet.
Haka
Een van de bekendste tradities van de Maori is de Haka. Stampend op de grond, met hun tong uit de mond en met wijde ogen schreeuwen ze kreten die het verhaal van hun geschiedenis vertellen.
Vroeger verjoegen de Maori met deze oorlogdans de vijand, tegenwoordig is dit een van de hoogtepunten tijdens een spannende rugbywedstrijd, waar de haka ook wel de Ka Mate wordt genoemd. Elke wedstrijd voert het nationale team de All Blacks deze dans uit voordat ze beginnen. Zo vang je mooi twee vliegen in een klap bij een bezoekje aan een rugbywedstrijd tijdens je rondreis door Nieuw-Zeeland.
Moko
Tijdens de Haka valt het je misschien op dat sommige dansers een tatoeage hebben. Eigenlijk is het knap als je deze zogenaamde moko niet ziet, want de tatoeage heeft een nogal gekke plek: op het gezicht, de meest heilige plek van het lichaam. De Maori dragen de tatoeage met trots. De moko laat namelijk zien bij welke stam je hoort en vertelt het verhaal van je afkomst.
Maar niet alleen de oude traditionele Maori’s lieten doormiddel van een tatoeage hun trots zien. De moko is vandaag de dag steeds populairder onder de nieuwe generatie van Nieuw-Zeeland. Veel jongeren hebben grote waardering voor de Maori, waardoor ze uit respect en trots voor hun voorvaderen een moko zetten. Maar dan wel gewoon op de armen, benen of borst.
Neuzenkus
Niet alleen de tatoeage, maar ook de begroeting heeft iets opvallends. De Hongi is een symbolische begroeting die afkomstig is van de goden. Maar stiekem kennen wij deze begroeting ook. Het lijkt namelijk heel erg op ‘neuzen’.
Bij de Hongi duwen de Maori de voorhoofden en neuzen tijdens de begroeting tegen elkaar. Met deze groet verwelkomen de Maori elkaar in hun familie en delen ze de adem en ziel van het leven. Het voorhoofd staat namelijk symbool voor de herinneringen aan de voorouders en de neus voor ademhalen.
Karakia
We blijven nog even hangen bij het respect voor de voorouderen. Karakia zijn liederen die de meest heilige verhalen van de Maori vertellen. Met de ritmische maar vrij monotone klank spreken de Maori hun voorouderen toe over allerlei aspecten van het leven. Zo worden karakia gezongen tijdens geboortes en het genezen van zieken. Maar ook hopen de Maori met de karakia de zee rustig te krijgen en hun gewassen en dieren te zegenen.
Wil jij na het lezen van deze blog de Maori cultuur van dichtbij meemaken? Bekijk dan hier alle rondreizen naar Nieuw-Zeeland!
